Zirai Don Uyarısı ve Alınabilecek Önlemler

Beklenen Meteorolojik Hadise
Zirai Don Uyarısı

Genel Durum
Karadeniz’in iç kesimleri, İç Ege, İç Anadolu, Göller Yöresi ve Doğu Anadolu’nun kuzeyinde hafif zirai don riski bulunduğundan üretici ve ilgililerin tedbirli ve dikkatli olması gerekmektedir.

Oluşması Muhtemel Riskler
Don Olayı

Uyarı Yapan Merkez
Analiz ve Tahminler Şube Müdürlüğü

Alınabilir Önlemler
Don Tehlikesi ve Korunma Yöntemleri

Buzlanma ve Don Olayından Korunma
Ağır kış şartları, şiddetli kar yağışı, kuvvetli ve hamleli rüzgarlarla birlikte dondurucu hava şartları oluştuğunda Buzlanma ve Don olayları meydana gelir ve Meteoroloji bu durumu uyarı olarak yayımlar. Ayrıca hava sıcaklığının 0 °C nin altına düşmesi sonucu donan yağmur, donan çisenti veya sulu sepken tipi meteorolojik olaylar yollar, caddeler, ağaçlar, binalar ve kablolar (elektrik, telekomünikasyon) üzerinde buz tabakası oluşturmaktadır.

Yerel yöneticiler ve ilgili kurumlar meteorolojik uyarıyı dikkate almalıdır.
Soğuk havanın rüzgarla birlikte insanlar, hayvanlar ve bitkiler üzerinde üşütücü ve dondurucu etkisi vardır. Dikkatli olunmalıdır.
Bitkilerin mevsime bağlı olarak kritik düşük sıcaklık eşikleri vardır. Bu sıcaklıklar dikkate alınmalıdır.
Don ve Buzlanma Başlangıcı: Hava sıcaklığı 0°C nin altına düştüğünde
Kuvvetli Don ve Buzlanma: Hava sıcaklığı <= – 5 °C – Çok Kuvvetli Don ve Buzlanma: Hava sıcaklığı <= – 10°C
Kuvvetli Buzlanma ve Don
Kar ve buzlanma olan bölgelerde yaşam şartları zorlaşır, ekonomik aktiviteler olumsuz etkilenir.
Araç kullanmak ve yürümek oldukça zordur .
Kaza riski artar.
Elektrik ve telefon hatlarında zararlar oluşabilir
Yollarda ulaşım imkansız hale gelebilir. Hava ve tren seferlerine aksamalar görülebilir.
Don olayı süresine bağlı olarak su şebekeleri ve nehirler donabilir.
Tavsiyeler
Dışarı Çıkarken
Hava tahmin raporunu öğrenmeyi ihmal etmeyiniz, hava tahmin bültenlerini ve haberleri sürekli izleyin .
Vücudu sıcak tutacak giysiler tercih ediniz. Açık alanlarda uzun süreli kalmamaya özen gösteriniz.
Kayarak düşme tehlikesine karşı dikkatli olunuz.
Sarkan elektrik tellerinden uzak durunuz ve dokunmayınız.
Sıcaklığın -10 derece ve altında olduğu durumlarda mecbur değilseniz dışarı çıkmayın, seyahat etmeyin.

Araç kullanırken
Aracınızda gerekli ekipmanların bulunduğundan emin olunuz. (Kar lastikleri kullanınız, zincir,çekme halatı vs. bulundurunuz)Aracınızda gerekli ekipmanların bulunduğundan emin olunuz. (Kar lastikleri kullanınız, zincir,çekme halatı vs. bulundurunuz)
Seyahatiniz için planlarınızı gözden geçiriniz, alternatif plan yapabilirsiniz.
Seyahatte iseniz yolların ve trafiğin durumu hakkında bilgi almak için Bölge Trafik ile irtibata geçmelisiniz.
Aile ve akrabalarınıza yerinizi ve nereye gittiğinizi haber veriniz.
Trafikteyseniz özelliklede büyük araç kullanıyorsanız güvenli bir yerde beklemelisiniz.
Trafik sınırlamalarına mutlaka uyunuz.

Dikkat! Siyah Buz
Donan yağmur, donan çisenti veya sulu sepken gibi meteorolojik olaylar ve kar fırtınasından sonra temizlenen yollar ıslakmış gibi görünür, gerçekteyse, yol “siyah buz” olarak adlandırılan ince bir buz tabakasıyla kaplanır.Siyah buz, her zaman görülemeyen şeffaf ama çok kaygan bir buz tabakasıdır.

Aman yollar temizlendi diye gaza basmayın! Özellikle köprü ve rampalar siyah buz tuzağıdır.

Güvenliğiniz için çevrenizde alabileceğiniz tedbirler
Evinizin önündeki kaldırımlarınızı buzlanmaması için tuzlayabilirsiniz.
Kanalizasyonun kapalı olup olmadığını kontrol ediniz.
Çatılardan sarkan buz sarkıtlara dikkat ediniz.
Sarkan elektrik tellerinden uzak durun.
Borularınızı donmalara karşı koruyunuz.
Elektrik kesintilerine karşı yedek ışıklama sisteminiz var mı kontrol ediniz.
Su kesintilerine karşı gerekli içme suyu stokunuz var mı, kontrol ediniz.
Eğer ilaca veya makineye bağlı bir tedavi süreciniz varsa ilaçların tedarikini ve kullandığınız cihazların çalışıp çalışmadığının kontrolünü yapınız, ya da yetkililere durumunuzu bildirerek tedbir alınız.

Aşırı Soğuk ve Don Olayı
Aşırı soğuk havada genel donma ve kısmi donmalar olabileceği mutlaka düşünülmelidir. Soğuk havanın rüzgarla birlikte Soğuk Isırması adı verilen, insanların kulak, burun ucu, el ya da ayak parmaklarında donmalara sebep olabileceği unutulmamalıdır.

Dışarıda kalma zorunluluğu olan insanlar için donma ve kısmi donma riski vardır.

Özellikle İlkbahar ve Sonbahar mevsimlerinde zirai faaliyetler ve bitkiler için zararlı sonuçlar verir.