Türkiye’de Ziraat Mühendisi Olmak!!

Ziraat fakültesinde okuyan veya mezun olmuş birçok insanın aklındaki en kafa karıştırıcı sorulardan birisidir belki de : “Türkiye’de Ziraat Mühendisi Olmak!” Bu konuda istediğiniz kadar araştırma yapın, istediğiniz kadar bilgi edinmeye çalışın; aslında en büyük bilginin sizde olacağını çok daha geç anlayacaksınız belki de iş işten çoktan geçip gittikten sonra.

Ama yine de ben sizin için birkaç örnek vermek istiyorum. Bakın Uludağ sözlüğe muhtemelen ziraat mühendisliğinden mezun olmuş bir arkadaş Türkiye’de ziraat mühendisi olmakla ilgili nasıl bir açıklama yapmış : “İsteyerek kazandığın bölümde bitkilerden veya canlılardan hazzetmeyen sırf ailesinden ayrı yaşamak ve üniversite ortamını tatmak amacı güdenlerle aynı derslikleri paylaşmaktır. Çiftçilerin gözünde mektepli cahiller olmaktır, köylerden kafalarını çıkarmayan hiçbir gelişmeden haberi olmayan cahil köylüye dalga geçmek için malzeme olmaktır, yeri geldiğinde fıkralara malzeme olmaktır ki o köylüler aşağılamaya çalıştıkları mühendislerin aldığı verimin 10’da 1’ini alamazken.”

“Sadece çiftçiler mi?Hayır.Bizzat resmi kurumlar aşağılamaya çalışır ziraat mühendislerini, tarım ilacı satmak istesen hemen önüne engeller gelmeye başlar derler ki sen 4 yıl okumuşsun ama yetmez ben seni bir daha sınava sokacağım o sınavda ise sana zihniyeti 1960’larda kalmış adamların hazırladığı soruları soracağım hasbelkader 100 üzerinden 80 alabilirsen sana ilaç satma yetkisini vereceğim.”

Bu yazıyı ilk okuduğumda aklıma gelen ilk soru şu olmuştu : “ Acaba mezun olduğumda ben de mi bu tür bir düşünceyle hayatıma yön vermeye çalışacağım?” Akabinde başka bir arkadaşımızın yazdığı yazıyı paylaşmak istiyorum : “ Muhtemelen kendi mesleğini yapamamak bu yüzden de başka işlerde çalışmak zorunda kalmak!”

Bu nasıl bir zihniyet? Sizlere soruyorum nasıl bir zihniyet bunları söyleyebilir ki? Aklıma nedense annemin hep söylediği o birkaç kelime geldi : “ Emeksiz yemek olmaz.” Kim bilir hangi fi tarihinde söylenmiş bu söz üzerine düşünelim biraz isterseniz. Ziraat fakültesine geliyorsunuz hasbelkader, puanınız yetmiyor “Aman araya ziraat fakültesini de yerleştireyim” diyorsunuz. Haliyle üniversiteye geldiğinizde de birçok şeyden bihaber bitiriyorsunuz bölümü. Asıl okul mezun olduktan sonra başlıyor işte sizler için. Hiçbir şey bilmiyorsunuz tabiri caizse elma-armut ayrımını yapamıyorsunuz. Siz işveren olsaydınız kendinizi işe alır mıydınız bunu bir kez olsun sorun kendinize! Önünüze iki seçenek çıkıyor bu saatten sonra ya başka mesleklere geçiş yapmak ya da hiç yapmadığınız bir şeyi hayatı tırnaklarınızla kazımayı öğrenerek yeniden mesleğinizi sevmek zorunda kalmak.

Bu noktaya gelmiş binlerce örnek verebilirsiniz sizler de. Hem sadece ziraat mühendisi değil. Türkiye’de gerçekten önemli yeri olan birçok bölümden mezun olmuş binlerce insan işsiz. Bunlardan birkaç örnek vermek istiyorum sizlere. Büyük üniversitelerin en önemli bölümlerinden mezun olmuş bir arkadaşımız : “ ÖSS sınavına aylarca çalıştım. Üniversitede bölümde iyi olmak için yıllarca çalıştım. Mezun oldum. Bunca yıl dirsek çürüttüm bu saatten sonra kalkıp iş mi arayayım? Onlar gelip beni bulsunlar.” Bu arkadaşa sadece iki soru sormak istiyorum izninizle : “ Tamam ÖSS’ye ve üniversitede derslerine yeterince çalışmışsın belli. Peki hayata tutunabilmek için çalıştın mı hiç? En basiti de kendin için kendi kişisel gelişimin için herhangi bir şey yaptın mı bu güne kadar?” İkinci sorum da şu: “Sen işveren olsaydın bir şeyler yapmak için kendini parçalayan birisiyle mi çalışmak isterdin. Yoksa senin gibi her şeyi başardığını sanan bir zihniyetle mi?”

Dünya genelinde geleceğin mesleği olarak görülen ziraat mühendisliğinin ülkemizdeki yerlere vuruluşuna anlam veremiyorum açıkçası. Hele ki Türkiye gibi tarımda bir yerlere gelmeye çalışan bir ülkede. Dünyada bilinen bir gerçek var ki su kaynakları ve de toprak hızla azalıyor. Buna karşın nüfus hızla artıyor. 2050 yılında FAO (Uluslar Arası Tarım ve Gıda Örgütü)’ya göre dünya genelindeki tarım ürünlerine olan toplam talebin şimdikinin 2 katı olması bekleniyor. Hem de azalan kaynaklara rağmen. Bu bağlamda akla iki nokta geliyor :

1.    İnsanlık 2050 yılında aç kalacak
2.    İnsanlık ziraat mühendisleri sayesinde ve de teknolojinin de yardımıyla aç kalmayacak.

Ben olaya bu yönden bakıyorum. Ama Türkiye buna hangi açıdan bakar onu bilemiyorum. Zira şu da bir gerçek ki Türkiye’de ziraatın ve ziraat mühendislerinin değeri bilinmiyor. Bunu şöyle bir örnekle açıklamak istiyorum: Bilirsiniz üniversitelerde her dönem ders kayıtları yapılır. Bu kayıtlardan birisinde danışman hocam derslerle ilgili bir soru sordu. Nedendir bilinmez tüm derslerimizin mesleki uygulama dersi gibi olması gerektiğini düşündüğümü söyledim. Çünkü o derslerde yapılan çalışmaların neredeyse hepsi aklımda kalmıştı. Oysaki diğer derslerden aklımda kalan tek şey dönem sonunda aldığım notlardı.

Bu örneği neden verdiğimi düşünen arkadaşlar olabilir hemen açıklıyorum. Ziraat mühendisleri odasına uğrayın zamanınız olduğunda. Orada mesleğinde gerçekten önemli adımlar atmış birçok insanla tanışma fırsatı bulabilirsiniz. Onlarla tanışıp bir şeyler öğrenmeye çalışın. Size katacakları yüzlerce binlerce şey olduğuna emin olabilirsiniz. Ama anlatacakları elbette ki teorik şeyler olacaktır. Bunu şu yönden ele alalım bir de : “Türkiye’de o değerli ziraat mühendislerinin genç ziraat mühendislerine bilgi aktarımı yapabileceği araziler, çalışma alanları ve de laboratuarlar olsaydı sonuç şimdiki kadar karamsar mı olurdu yine?”

Başka açıdan da şöyle bir durum ortaya çıkıyor: “İşsiz kalan ziraat mühendisleri oturup beklemek yerine kendi işlerini kurmayı deniyorlar mı bir kez bile olsa?”

Avrupa’da yıllardır yapılan çalışmalar, Türkiye’ye getirilmek istendiğinde sansasyon oluyor nedense. Avrupa’nın yıllardır kullandığı teknikler Türkiye’de kullanılmak istendiğinde sürekli olarak bir yasal prosedüre takılıp kalıyor. Topraksız tarım dendiğinde çiftçilerimiz bakıp kalıyor: “Topraksız tarım mı olurmuş arkadaş!” dercesine hem de yıllardır dış ülkelerde kullanıldığından bihaber olarak.

Ziraat mühendisliğinde bir yerlere gelmek isteyen arkadaşlara seslenmek istiyorum : “4 sene gerçekten çok çabuk gelir geçer. Kişisel gelişim bence işin başlangıç noktası. Bu yüzden elinizden geldiğince sosyal olmaya çalışın. Her konuda biraz da olsa bilgi sahibi olmaya çalışın. Bu sözleri belki de defalarca duydunuz. Ben duydum sizin de duyduğunuzdan eminim. Ama yine de söylemek istiyorum. Yabancı dilinize önem verin. Avrupa’da çalışmak için değil. Avrupa’yı kopyalamak için değil. Ülkenizin geleceği için orada yapılan çalışmalardan her zaman haberdar olmak için yapın bunu. Her zaman söylediğim gibi siz kendiniz için bir şeyler yapmaya başlayın. O zaten zincir misali ülkemizin gelişimine kadar ilerler gider.Ve sürekli okuyun elinizden geldiğince okuyun çünkü dünyada hiçbir şey durağan değil ve öyle de olamayacak hiçbir zaman.”

Başta bahsettiğim arkadaşa son sorum : “ Ziraat mühendisi olmanın tanımını yaparken hiç düşündün mü acaba ben bunların hangisini yaptım diye?”

Son olarak çok değerli bir arkadaşımın bana kattığı en güzel sözü paylaşmak istiyorum sizlerle: “Benim bu dünyaya gelmemin bir amacı olduğunu düşünüyorum. Ben bu dünyaya geldiysem eğer şah olmalıyım. Piyon olacak olan nasıl olsa yüzlerce insan olacaktır.” (Sedat İmsiyatoğlu)

Bu yazıyı okuyan siz değerli insanlara sesleniyorum şimdi de şah mı olmak istersiniz yoksa piyon mu?