Silisyum Mucizesi
Silisyum
Silisyum Oksijenden sonra yer kabuğunda en yoğun bulunan elementtir. Bitkiler üzerinde pek çok yararı bulunmasına rağmen henüz bitkilerin yaşam döngülerini tamamlamaları için Azot, Potasyum gibi ‘’temel elementler’’ sınıfına girmemiştir. Sadece atkuyruğu (horsetail) ve deniz algleri (diatoms) için ‘’elzem bir elementtir’’ şeklinde tanımlanmıştır. Özellikle, Kore ve Japonya’da verimliliği arttırmak için çeltikte gübre olarak etkin bir şekilde kullanılmaktadır. Ayrıca, silikat formunda Brezilya, Avustralya, Güney Afrika ve Hindistan’da da gübre olarak kullanılmaktadır.
Poaceae (Buğdaygiller) ailesine mensup bitkilerin dokularında 10% (kuru ağırlıkta) oranında Si bulunur. Bu bitkilerde, Si kutikula tabakasının hemen altında epidermal hücrelerde bir tabaka halinde toplanır. Ayrıca küçük formlarda bitki hücre içlerinde de bulunabilir (Toprakta ki Silisyum miktarına bağlı olarak değişir). Si biotik ve abiotik streslere karşı bitkiyi korur. Örneğin, hücre duvarında toplanması ile böceklere karşı mekanik bir koruma etkisi sağlanır. Böcekler silisyum ile kuvvetlenmiş kutikula tabakasını geçmekte zorlanır. Özellikle çeltik ile yaptığım çalışma gözlemlerine dayanarak örnek vermek gerekir ise, Silisyumun çeltik yapraklarını önemli ölçüde dikleştirmiş ve kontrol (Silisyum uygulanmayan) bitkilerine göre bitki kuru ağırlığının arttığı gözlenmiştir. Ayrıca, Silisyum uygulanan bitkilerin daha canlı bir yeşil renge sahip olduğu rahatça göze çarpar. Bunun sebebi, yaprakların 40–70 derecelik artışları ışıktan yaralanmayı arttırdığı için bitkilerde fotosentez oranını 36% oranında arttırır ve bu da bitki kuru ağırlığında artış sağlar.
Merve KAYA
Yüksek Ziraat Mühendisi
Jones, L. H. P., and Handreck, K. A. (1967). Silica in soils, plants, and animals. Advances in Agronomy. 19: 107-149.
Ma, J. F., and Yamaji, N. (2006). Silicon uptake and accumulation in higher plants. Trends in Plant Science. 11: 8.