NAR YETİŞTİRİCİLİĞİ
NAR YETİŞTİRİCİLİĞİ
Narın yetiştiricilik bölgeleri:
ABD, Afganistan, Çin, Fas, Filistin, Hindistan, Irak, İran, İspanya, Türkiye, İsrail, İtalya, Mısır, Suriye, Suudi Arabistan, Tayland, Tunus diğer bazı ülkeler.
En çok Nar ihracatı: İran, Türkiye, İspanya, Hindistan ve Tunus
En çok Nar ithalatı: Rusya, Amerika, Almanya, Hollanda ve Ukrayna’dır.
Dünya’da nar üretimi: 1.000.000 ton
Türkiye üretimi: 106.000 ton
Ülkemizin her bölgesinde nar yetiştiriciliği vardır. Akdeniz (%61,8), Ege (%23,3) ve Güneydoğu Anadolu (%9,1) bölgelerinde yapılmaktadır. Nar üreten en önemli illerimiz ise Antalya (%38.4), Mersin (%11.4), Aydın (%8.9), Denizli (%8.2), Hatay (%6.0) ve Siirt (%4.3)’tir.
En fazla Nar ihracatı yaptığımız ülkeler ise Almanya, Rusya, Hollanda, Ukrayna ve Yunanistan’dır.
NARIN EKOLOJİK İSTEKLERİ
İKLİM
Tropiklerde: herdem yeşil
Subtropik koşullarda: yaprağını döker
Yazları: uzun ve sıcak
Kışları: ılık ve yağışlı
Vejetasyon dönemi yüksek sıcaklık ister.
ÇİÇEKLENME:
Ülkemizde;
Subtropik koşullarda: nisan
Ilıman iklim koşullarında: mayıs aylarında başlar ve haziran ayına kadar sürer.
10 C’ ye kadar dayanır.
İlkbahar geç donlarından zarar görmez.
Geççi çeşitler sonbahar erken donlarından zarar görebilir.
YAĞIŞ:
Yıllık ortalama yağış: 500 mm
Yaz aylarında yağışlar:
– Meyve kalitesini bozmakta
– Olgunluğa yakın dönemde meyve çatlamaları
Kuraklığa dayanıklıdır
Vegetatif gelişme dönemi: 180- 215 gün
Çiçeklenme periyodu: 50-70 gün
Meyve gelişme periyodu: 120-160 gün
*şiddetli rüzgâr olan bölgelerde yetiştirilmemelidir.
TOPRAK:
Adaptasyon yüksek,
Derin,
Drenajı iyi,
Alüvyal topraklar idealdir.
Ancak, kumlu kireçli, killi topraklara da adapte olabilir.
BAHÇE KURMA:
– Drenajı iyi bir toprağa sahip olan
– Aşırı rüzgâr almayan
– Kışın sıcaklığın -10C ‘ nin altına düşmediği,
– Toprağın aşırı alkali olmaması istenir
ÇEŞİT SEÇİMİ
Hicaz nar:
– Meyve kabuk rengi koyu kırmızı
– Dane rengi bordoya yakın kırmızı
– Mayhoş ve sert çekirdekli
– Verimlidir
33 N 16 Silifke Aşısı
– Meyve kabuk rengi kırmızı-sarı
– Dane rengi pembe veya kırmızı
– Mayhoş ve sert çekirdekli
– Verimlidir
33 N 26 Çekirdeksiz
– 33 n 16 Silifke ile özellikleri aynıdır
– Ancak çekirdekleri yumuşak ve tatlıdır
01 N 03 Fellahyemez
– Sarı zemin üzerine pembe renkte meyvelere sahiptir
– Dane rengi açık pembe
– Tatlı ve yumuşak çekirdekli
– Verimlidir
26/3 Çekirdeksiz
– Sarı zemin üzerine pembe renkte meyveleri
– Dane rengi açık pembe
– Tatlı ve yumuşak çekirdekli
– Verimlidir
DİKİM
Dikim aralıkları: 2m- 6m arasında değişir.
Kapama nar bahçelerinde: 2,5 x 4m
: 3 x 4m
Ancak, güneşlenme, havalanma problemi olan ve kuvvetli büyüyen çeşitlerle kurulan bahçelerde 6 x 6 m’ ye kadar çıkılabilir.
Fidanlar; sonbaharda yaprak dökümünden- erken ilkbahara kadar dikilebilirler.
Kışları soğuk geçmeyen bölgelerde sonbahar dikimi daha uygundur.
Nar Bahçelerinde Yıllık Bakım İşleri
Budama:
Nar genelde çalı formunda yetişir. Budama yapılmadığında geç verime yatar.
Budama; Çalı, Tek gövdeli, Çok gövdeli olarak budanabilir.
Sulama:
Nar, uzun süre kurağa dayanıklıdır. Ancak sulanınca verim artar. Yazın yağış bol ve düzenli olursa ağaçlar çok iyi gelişirler ancak meyve yumuşama, depolama ve taşımaya duyarlı.
Yeterli toprak nemi yaz sonu ve sonbahar başında sağlandığında çatlamış meyve sayısı azalır.
Damla sulama ve alttan yağmurlama sulama önerilir.
Gübreleme
İyi yanmış çiftlik gübresi: ilk yıllarda 10-15 m3/ da sonbahar ve kış aylarında
İleriki yıllarda 25-30 m3 /da sonbahar ve kış aylarında
Gübre verilmesi:
Saf azot:
Genç nar ağacına— 50-100 g/ bitki
Yetişkin ağaca—-225 -450 g/bitki
Aşırı azot verimi düşürür.
Fosfor (P):
İlk yıllarda: 75-125 g /bitki
Tane veriminde: 100-200 g/bitki
(fosforlu gübreler kış aylarında taç izdüşümüne( en dış eteklerin altına) ve 20-30 cm derine verilmelidir)
Potasyum (K):
Genç ağaca: 20-40 gr/ bitki
Tam verimdeki ağaca: 75 – 100 g/bitki
Nar Hastalık ve Zaralıları
Yumuşak çürüklük
Gri küf
Fungal hastalıklar
Yaprak bitleri, unlu bit, nar beyazsineği, kabuklu bit, kırmızı örümcek, harnup güvesi, Akdeniz meyve sineği ve toprak altı zararlıları.
