GDO’nun Faydaları ve Yaratabileceği Tehlikeler

Son günlerde belki de televizyonlardan en çok duyduğumuz,gazetelerde en çok okuduğumuz haberlerden birisi GDO.Peki GDO nedir? GDO (Genetiği değiştirilmiş organizmalar) farklı bitki türlerinde bulunan özellikleri gen transformasyonuyla birbirine aktarmaktır. Şimdi isterseniz GDO’nun yararlarına ve zararlarına şöyle bir göz atalım:

GDO’nun FAYDALARI

GDO’lu ürünlerden bir yıl içinden birçok defa ürün elde edilebilir. Bu da artan nüfusa yetecek kadar  hatta fazlasıyla, artanı ticari olarak kullanma fırsatı yaratır. Durum böyle olunca kısıtlı bir tarım arazisinden kapasitesinden fazla ürün elde edebiliyoruz.

Bitkilerdeki besin değerleri arttırılabilir. Bir bitkinin çok farklı şartlar altında (coğrafya, toprak yapısı, vb.) yetiştirilmesi sağlanır. Örneğin bir yıl içinde daha fazla ürün veren yabani türlerden aktarılan genlerle üründen yıl içinde daha fazla faydalanılabilir. Küresel ısınma çok yakın bir zamanda  iklimi tamamen değiştirecek. Öngörülen 50-100 yıl sonra  Karadeniz’de kazanç sağlanılan bitkinin fındık değil pamuk olması bekleniyor.

Meyve ve sebzelerde uzun raf ömrünü sağlamaktadır. Tarım zararlılarına karşı bağışıklı kazandırarak sağlığa etki eden ilaçların kullanımı yok olur. Ayrıca besin değerindeki artıştan faydalanılarak biyoyakıtların üretimi hızlanmış olur ve ihtiyacı karşılar.

Daha yüksek besin değerine sahip gıdalar daha az ucuz bir fiyata kolayca alınabilmektedir. Alerjen etkileri olan bitkilerin etkileri kaldırılmaktadır. İlaçların ve aşıların yiyecekler üzerinden alınması sağlanabilmektedir.

GDO’ların Yaratabileceği Tehlikeler

GDO’lardaki genler doğal çaprazlanma sonucu aynı türün yabani türlerine geçtiğinde ya da tarım zararlılarına karşı bağışıklık kazanmış olan GDO’lara tekrar zarar verebilecek hale gelen zararlılar(böcekler) daha önce karşılaşılmamış süper zararlıları oluşturacak ve bunlara karşı mücadelede daha fazla zararlı ilaç kullanılacağından doğa ve insanlar daha fazla etkilenecek.

Bulunduğu ekosistemde diğer türlerden gelişmiş olduğundan daha baskın hale gelip ekosistemdeki tek tür olarak ekosistemi yok etmektedir

İlk üretilen GDO ürün FlavrSavr marka domates(1994) piyasaya sürülmeden üretimi durdurulmuştu. Nedeni ise bu domatesle beslenen farelerin midelerinin delinmesiydi.  GDO’ların gözetim ve yan etki gözlemleri ABD Tarım ve Gıda Örgütü (FAO) tarafından en az 7-10 yıllık bir inceleme sürecinde pazara sürülmektedir.

Allerjen etkisi olan genlerin-proteinlerin başka bir ürüne aktarılması sonucu allerjinin mutasyona uğraması ve daha farklı zararlar vermektedir. Allerjik etkisi olan brezilya fıstığının genlerinin fasulyeye aktarılmıştır. Ama durum deneme aşamasında fark edilmiş ve üretimi durdurulmuştur.

Hayvanlar için üretilmiş GDO’ların doğal gen aktarımı sonucu insanların kullandığı türe geçtiği zaman tehlikeli olabilmektedir. Ama bu tarz olayların olmaması için üreticiler çok sıkı uygulamalar kullanılmaktadır.

GDO’lardaki genlerin bakterilere aktarımı sonucu antibiyotiklere karşı direnç artmakta ve bu durum ciddi sağlık sorunlarına yol açmaktadır.

GDO’nun kısa bir tarihe sahip olmasına karşın Dünya üzerindeki tarım alanlarının 1/3’inden daha fazla alanda kullanılmakta. Türkiye’de ise tam belirli bir kayıt yok ama en az 10 yıllık bir geçmişi olduğu kesin gibi gözükmekte. Bu bile korkutucu. Bu yüzden halen GDO’suz tohumları kullanan kırsal kesimdeki çiftçilerin tohumlarının üretimini sağlamaları ve doğadan gelen saf haliyle pazara sürülmeleri insan ve doğa için daha yararlıdır.