Bitkileri Soğuk Zararından Koruma Yolları

Bitkileri soğuk zararından koruma yollarını üç grup altında toplayabiliriz.Bunlar; Aktif yöntem, pasif yöntem ve hormon yöntemidir.

AKTİF YÖNTEM: Bu yöntemin çeşitli şekilleri vardır.

Hasır ve camekan örtmek:Bunlar toprak radyasyonuna mani olduğu gibi, dıştan gelen soğuklara karşı da bitkiyi korur.Ülkemizin birçok yerinde turfandacılık tamamen bu yöntemle yapılmaktadır.

Dumanlama:Bitki artıkları, lastikler, katranlı paçavralar vs. yakılarak bitki örtüsü ile kaplı alanda veya bahçede duman oluşturulur.Duman radyasyon şiddetinin artmasına, toprak ve hava sıcaklığının aşırı soğumasına mani olur.Bu uygulama ancak rüzgarsız durgun havalarda uygulanabilir ve bu yolla 1,5-2 C ‘ lik korunma avantajı sağlanır.

Suni sisleme:Bazı kimyasal maddeleri kullanmak suretiyle elde edilen suni  sis biyosfer tabakasının radyasyonla soğumasına engel olur.Bu metot da sisin uzun süre kalabilmesine, kimyasal maddenin ucuz olmasına ve bitkiye zarar vermemesine dikkat edilmelidir.

Havanın karıştırılması:Soğuk ve sıcak hava tabakası vantilatörlerin yardımıyla karıştırılarak bitkilerin bulunduğu ortamın sıcaklığı bir miktar yükseltilir.Rüzgarlı havalarda don olayının oluşmamasının bir nedeni de rüzgarın havayı karıştırmasıdır.

Nisbi nem oranının azaltılması:Atmosfere püskürtülen su buharı, sıcaklığın fazla düşmesinin engeller.Aynı zamanda su zerrecikleri donarken çevrelerine sıcaklık vererek ortamın çabuk ve fazla soğumasını önlerler.

Ortamı yapay yolla ısıtma:Pahalı bir yöntem olup uygulama alanı sınırlıdır.Ortam kömür, gaz veya elektrikli aletlerle ısıtılır.

Sulama yapmak:Dondan önce yapılan sulama donun şiddetini azaltmak bakımından önemlidir.Bu yöntemin yararlı olması için sıcaklığın çok düşmemesi ve donun uzun müddet devam etmemesi gerekir. Aksi halde yarar yerine zarar verebilir.

Gübreleme:Hücrede karbonhidrat birikimini olumlu yönde etkileyerek hücre özsuyu konsantrasyonunu  artıran fosforlu ve potasyumlu gübreler bu amaç için uygundur.Tek yönlü azotlu gübrelemeden kaçınılmalıdır.

PASİF YÖNTEM: Aktif yöntem zor ve masraflı olduğu halde pasif yöntem masrafsız, buna karşılık teknik bilgi isteyen bir mücadele şeklidir.Pasif yöntem; dona dayanıklı çeşitlerin seçimi, geç donlardan sonra uyanan çeşitlerin seçimi, budamayı geç yapmak bitkilerin hızlı gelişmesini ve erken uyanmasını sağlayacak gübrelerden kaçınmak ve soğuk havanın akış yönüne ağaç dikerek buna mani olmak gibi değişik şekillerde uygulanabilir.

HORMON YÖNTEMİ: Bazı kimyasal maddeler kullanarak bitkilerin dona karşı mukavemetini artırma yöntemidir.Hidrozid Malaik ve Alfa-Naftalin Asetik bu amaçla kullanılan kimyasallardandır.